Τρίτη 29 Μαΐου 2012

Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Χριστόφορος Κολόμβος

Ο Χριστόφορος Κολόμβος , ήταν ένας θαλασσοπόρος εξερευνητής,
 χαρτογράφος, ναύαρχος και αντιβασιλιάς, διάσημος επειδή πραγματοποίησε την ξακουστή ανακάλυψη της Αμερικήςτο 1492
Πιστεύεται ότι γεννήθηκε ανάμεσα στις 25 Αυγούστου και στις 31 Οκτωβρίου του 1451, στη Γένοβα της Ιταλίας.
Η καταγωγή του Κολόμβου είναι αντικείμενο διαφωνίας και πολλές περιοχές διεκδικούν την προέλευσή του. Η πιο αποδεκτή θέση ωστόσο είναι ότι γεννήθηκε στη Γένοβα. Τα βασίλεια της Ισπανικής Αραγωνίας, της Ισπανικής Γαλικίας, η Πορτογαλία και το ελληνικό νησί της Χίου διεκδικούν, μεταξύ άλλων, την καταγωγή του.
   Κάτω από την κυριαρχία της μογγολικής αυτοκρατορίας στην Ασία οι Ευρωπαίοι είχαν πρόσβαση στην Ινδία και την Κίνα μέσω ενός ασφαλούς περάσματος, τον λεγόμενο <<Δρόμο του μεταξιού>>.Έτσι οι Ευρωπαίοι μπορούσαν να προμηθεύονται πολύτιμα και χρήσιμα αγαθά όπως μετάξι, μπαχαρικά και οπιούχα.Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1453 το πέρασμα αυτό έγινε δύσκολα προσβάσιμο και επικίνδυνο. Τότε οι Πορτογάλοι θαλασσοπόροι αναζήτησαν τρόπο να φτάσουν στην Ασία πλέοντας γύρω από την Αφρική. 
Σημαντικό επίτευγμα θεωρήθηκε όταν ο Βαρθολομαίος Ντιάζ έφτασε επιτυχώς στο Ακρωτήρι Καλής Θελήσεως (στη σημερινή Νότια Αφρική).Παράλληλα τα αδέρφια του Κολόμβου είχαν επινοήσει ένα διαφορετικό σχέδιο για να φτάσουν στις Ινδίες(τότε σήμαινε όλη η νότια και ανατολική Ασία)μέσω του Ατλαντικού.
  Ο Χριστόφορος Κολόμβος πραγματοποίησε πολλά ταξίδια με κύριο σκοπό να φτάσει στην Ινδία.
  Με την υποστήριξη πολλών συμπατριωτών του ,του ανατέθηκε η διοίκηση ενός πλοίου.Το 1493 υπέβαλλε στον Ιωάννη Β΄, ένα υπόμνημα με το οποίο του ζητούσε να ναυλώσει τρία καράβια, για να ανακαλύψει δρόμο από τα δυτικά για την Ινδία, αλλά ο βασιλιάς, επηρεασμένος από τους συμβούλους του, το απέρριψε. 
Ύστερα απ` αυτό ο Κολόμβος εγκαταστάθηκε στην Ισπανία. Η νέα του πρόταση απορρίφτηκε και πάλι, γιατί η χώρα ήταν εξαντλημένη από τον πόλεμο με τους Μαυριτανούς. Τελικά όμως, μετά την κατάκτηση της Γρανάδας, οι βασιλείς αποφάσισαν να χρηματοδοτήσουν τις προσπάθειές του. Μάλιστα συμφωνήθηκε ότι, σε περίπτωση επιτυχίας των σκοπών του, θα ονομαζόταν ναύαρχος του ωκεανού, θα τον διόριζαν αντιβασιλιά της χώρας που θα ανακάλυπτε και θα έπαιρνε το ένα δέκατο από τα εισοδήματα αυτών των χωρών.
    Έτσι στις 3 Αυγούστου του 1492 ο Κολόμβος μαζί με τους αδερφούς Πινθόν, που ήταν εφοπλιστές στο Πάλος, ξεκίνησε για την ανακάλυψη του. Ο στολίσκος του αποτελούνταν από 2 καραβέλες ("Νίντα" και "Πίντα") και τη ναυαρχίδα του βασιλικού στόλου ("Σάντα Μαρία"), στην οποία επέβαινε ο ίδιος.
  Το ταξίδι τους κράτησε αρκετά και ήταν γεμάτο ανησυχίες και κινδύνους. Τελικά, ύστερα από περιπέτειες δυόμισι περίπου μηνών (12 Οκτωβρίου 1492), έφτασαν στο νησί Γκουαντανάχαν των Αντιλών, που το ονόμασε Σαν Σαλβαντόρ (σήμερα γνωστό ως Ουότλιγκ). Εκεί ο Κολόμβος δημιούργησε καλές σχέσεις με τους ερυθρόδερμους ιθαγενείς του νησιού και έτσι ανενόχλητα ανακάλυψε μέσα σε δώδεκα ημέρες πολλά νησιά και τα κυρίευσε στο όνομα του βασιλιά της Ισπανίας. Εξακολούθησε το ταξίδι του στη Χουάνα (Κούβα) και την Αϊτή, που την ονόμασε Ισπανιόλα. Αφού εγκατέστησε στα νησιά αυτά 43 άνδρες για φρουρούς, ξεκίνησε για το ταξίδι του γυρισμού (4 Ιανουαρίου 1493) και έφτασε στο λιμάνι της Λισαβόνας στις 4 Μαρτίου 1493.
Πέθανε στο Βαγιαδολίδ της Ισπανίας το 1506 και ετάφη σε μοναστήρι της πόλης.

Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Αμέρικο Βεσπούτσι


Ο Αμέριγκο Βεσπούτσι (αναφερόταν στον εαυτό του ως "Americus Vespucius") ήταν Ιταλός έμπορος και χαρτογράφος που ταξίδεψε και έγραψε για την Αμερική. Τα διερευνητικά ταξίδια του κατά μήκος της ανατολικής ακτής της Ν.Αμερικής,  τον έπεισαν ότι μια νέα ήπειρος είχε ανακαλυφθεί. Ένας τολμηρός ισχυρισμός στις μέρες του, όταν ο καθένας, συμπεριλαμβανομένου του Χριστόφορου Κολόμβου, πίστευαν ότι ταξίδευαν προς την Ανατολική Ασία.
Ο Αμέριγκο Βεσπούτσι γεννήθηκε στη Φλωρεντία της Ιταλίας  κι ήταν το τρίτο παιδί της οικογένειας. Ο πατέρας του ήταν συμβολαιογράφος .
Όταν έφτασε στις ακτές της σημερινής Β, έγραψε στην Ισπανία για να αναγγέλλει ότι οι μάζες εδάφους που βρήκαν ήταν πολύ μεγαλύτερες από το αναμενόμενο. Από αυτές τις επιστολές, το ευρωπαϊκό κοινό έμαθε για την Αμερική και για πρώτη φορά η ύπαρξή της έγινε γενικά γνωστή σε όλη την Ευρώπη, μέσα σε μερικά έτη από δημοσίευσή τους.
Μπορεί να ήταν η δημοσίευση και η διαδεδομένη κυκλοφορία των επιστολών του που οδήγησαν τον Martin Waldseemuller να ονομάσει τη νέα ήπειρο΄Αμερική στον παγκόσμιο χάρτη του το 1507.
Το 1499-1500, ο Βεσπούτσι συμμετείχε σε μια αποστολή που οδηγήθηκε από τον Αλόνσο ντε Ογιέδο
 Όταν έφτασαν στην ακτή της σημερινής Γουιάνας, οι δύο τους φαίνονται να χωρίζουν. Ο Βεσπούτσι έπλευσε νότια, ανακάλυψε την εκβολών του Αμαζονίου ποταμού, πριν να γυρίσει πίσω και βρεθεί στο Τρινιντάντ και τον ποταμό Ορινόκο και επιστρέψει στην Ισπανία μέσω της Ισπανιόλας (Κούβα).
Το επόμενο ταξίδι του το 1501-1502 ήταν στην υπηρεσία της Πορτογαλίας, όταν έφθασε στον κόλπο του σημερινού Ρίο ντε Τζανέιρο.
 Κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού αυτής της αποστολής το 1501, ο Βεσπούτσι χαρτογράφησε δύο αστέρια, τον Άλφα του Κενταύρου και Βήτα του Κενταύρου καθώς επίσης και τα αστέρια του αστερισμού τουΣταυρού του Νότου. Αν και αυτά τα αστέρια ήταν γνωστά στους αρχαίους Έλληνες, η βαθμιαία μετάπτωση τους είχε χαμηλώσει κάτω από τον ευρωπαϊκό ορίζοντα έτσι ώστε ήταν ξεχασμένα.
Ο Αμέριγκο Βεσπούτσι πέθανε στη Σεβίλλη της Ισπανίας, το 1512.

Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Ντέιβιντ Λίβινγκστον


Ο Ντέιβιντ Λίβινγκστον ήταν Σκωτσέζος, από τους τολμηρότερους και διασημότερους εξερευνητές της Αφρικής και ιεραπόστολος, ο οποίος γεννήθηκε το 1813 και πέθανε την 1η Μαρτίου 1873 ταλαιπωρημένος από κακουχίες και αρρώστιες.
Γεννήθηκε στο Blantyre ,νότια της Γλασκόβης 19 Μαρτίου 1813. Το 1836 ,άρχισε να σπουδάζει ιατρική, οι θρησκευτικές του όμως και φιλανθρωπικές του τάσεις τον οδήγησαν στο ιεραποστολικό έργο. 
Αδυνατώντας να ταξιδέψει στην Κίνα, όπου είχε ζητήσει, έφτασε τον Ιούλιο του 1841 στη Ν. Αφρική, στη φυλή Μπαντού της Μποτσουάνα, όπου έζησε οκτώ χρόνια, εξερεύνησε την περιοχή και αποφάσισε να επεκτείνει τα ταξίδια του προς τον ποταμό Ζαμβέζη.
Ο αρχικός του στόχος ήταν να διαδώσει το χριστιανισμό  αλλά αργότερα ο στόχος του έγινε η εξερεύνηση πρώτα του Ζαμβέζη και των παραποτάμων του και μετά να βρει την πηγή του Νείλου.
Διέσχισε πρώτος την έρημο Καλαχάρι και το 1849 ανακάλυψε τη λίμνη Νγκάμι. Πήγε προς τη διεύθυνση της Αγκόλας και έφτασε στον Άγιο Παύλο της Λουάντα. Το 1851 ανακάλυψε τον ποταμό Ζαμβέζη που έδωσε και τ' όνομά του στη Ζάμπια. Μπήκε στο εσωτερικό της Ροδεσίας, και το 1854 ανακάλυψε τους καταρράκτες του Ζαμβέζη, που ονόμασε καταρράκτες της Βικτορίας « Victoria's  falls »προς τιμή της βασίλισσάς του, και έφτασε στην Κελιμάνε της Μοζαμβίκης.

Το 1858 έφτασε στο ποτάμι Σιρέ και το 1866 ανακάλυψε τις λίμνες Μπανγκουέλο και Μουέρου. Μετά τρία χρόνια αφιερώθηκε στη χαρτογράφηση των ακτών της λίμνης Ταγκανίκα. Ξαφνικά χάθηκαν τα ίχνη του και τότε οργανώθηκε μια αποστολή για να τον ανακαλύψουν. Τον βρήκαν το 1871 στις όχθες της λίμνης Ταγκανίκα και τον βοήθησαν. 
Υπήρξε ο πρώτος λευκός που διέσχισε κατά πλάτος τη Ν.Αφρική από τον Ατλαντικό μέχρι τον Ινδικό ωκεανό.
Φιλοδοξούσε ν' ανακαλύψει τις πηγές του Νείλου και γι' αυτό αψηφούσε κι όλες τις κακουχίες, που τελικά του στοίχισαν τη ζωή του. Τα χειρόγραφα που άφησε είναι πολύτιμα και για τη γεωγραφική τους αξία, αλλά και για τις παρατηρήσεις που έκανε σχετικά με τα ζώα της Αφρικής και τις συνήθειες των ανθρώπων που την κατοικούν.
Τις εντυπώσεις του από τη ζωή και τη δράση του στην Αφρική έγραψε στο έργο "Ταξίδια και έρευνες ιεραποστόλου στη Ν. Αφρική" και στο ημερολόγιό του.

Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Βαρθολομαίος Ντιάζ

Ο Βαρθολομαίος Ντιάζ ήταν Πορτογάλος θαλασσοπόρος . Το 1488 έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που ανακάλυψε το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδαςή όπως λεγόταν πριν,το Ακρωτήριο των Καταιγίδων,πραγματοποιώντας τον περίπλου της Αφρικής.
 Πνίγηκε σε ναυάγιο ανοιχτά των ακτών του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας στις 29 Μαΐου του 1500.
 Ταξίδεψε νότια στις δυτικές ακτές της Αφρικής.
1η στάση το Πορτογαλικό οχυρό Sao Jorgede Mina στη Χρυσή Ακτή και μετά πέρασαν στην Αγκόλα.
 2η στάση Golfoda Conceicao it Forabalis bay
Τον Δεκέμβρη πέρασαν τον κάβο της Καλής Ελπίδας σε μεγάλη απόσταση και συνέχισαν ανατολικά............
Το ταξίδι βοήθησαν να γίνει ο πατέρας του κι ο αδελφός του .
Η αποστολή τού ανατέθηκε από τον βασιλιά Ιωάννη Β΄.
Τον συνόδευσε ο Βάσκο ντα Γκάμα ως πλοηγός.
Σκοπός του ταξιδιού ήταν να προσπαθήσει να βρει δρόμο για την Κίνα ,ώστε να αναπτύξουν το εμπόριο των μπαχαρικών.
Στόχος του όμως ήταν να πλησιάσουν την Ανατολική Ασία κάνοντας τον περίπλου της Αφρικής.


Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Ρόαλντ Αμούνδσεν


Ο Ρόαλντ Ένγκελμπρεγκτ Γκράβνινγκ Αμούνδσεν (Roald Engelbregt Gravning Amundsen)  ήταν Νορβηγός εξερευνητής των πολικών περιοχών. Ο Αμούνδσεν γεννήθηκε σε οικογένεια Νορβηγών πλοιοκτητών και καπετάνιων .
Εμπνευσμένος από το εγχείρημα του Φρίντγιοφ Νάνσεν   να διασχίσει την Γροιλανδία το 1888, αποφάσισε να αφιερώσει τη ζωή του στις εξερευνήσεις.
Ο Αμούνδσεν έλαβε μέρος στην Βελγική Ανταρκτική αποστολή με το πλοίο  Μπελγκίκα που του χορηγήθηκε από τον Αντριάν ντε Ζερλάς
Έγινε το πρώτο πλοίο που πέρασε έναν ολόκληρο χειμώνα στην Ανταρκτική.
Στο πλήρωμα υπήρχε και ένας Αμερικανός γιατρός, ο Φρέντερικ Κουκ, ο οποίος πιθανότατα έσωσε το πλήρωμα από σκορβούτο, γεγονός που αποτέλεσε σημαντικό μάθημα για τις μελλοντικές αποστολές του Αμούνδσεν.
Το 1903 ο Αμούνδσεν ηγήθηκε της πρώτης αποστολής που διέσχισε το Βορειοδυτικό πέρασμα μεταξύ του Ατλαντικού και του Ειρηνικού Ωκεανού, μαζί με άλλους έξι στο πλοίο Gjøa.
Για να επιβιώσει αυτός και το πλήρωμά του σε συνθήκες Ανταρκτικής , μελέτησε τον τοπικό πληθυσμό του Νέτσιλικ,υιοθέτησε την ενδυμασία τους κι έμαθε  να χρησιμοποιεί σκυλιά έλξης ελκήθρων. 
Έκανε σχέδια για να πάει στον Βόρειο Πόλο. όταν όμως πληροφορήθηκε το 1909 πως αρχικά ο Φρέντερικ Κουκ και έπειτα ο Ρόμπερτ Πίρι είχαν ήδη επιτύχει το εγχείρημα αυτό, χρησιμοποιώντας το πλοίο του Φρίνττγιοφ Νάνσεν Fram ('Εμπρός') άλλαξε την πλεύση του προς την Ανταρκτική το 1910.
Στις 14 Ιανουαρίου 1911 έφτασαν στην ανατολική άκρη του Ρος Άις Σέλφ στην τοποθεσία που είναι γνωστή ως Κόλπος των Φαλαινών. Ο Αμούνδσεν έθεσε εκεί τη βάση του και την ονόμασε Φραμχέιμ, δηλαδή, 'Σπίτι του Φραμ'.
Στις 14 Δεκεμβρίου 1911, με ομάδα πέντε ατόμων και με 16 σκυλιά, έφτασαν στον Νότιο Πόλο. Έφτασαν 35 μέρες πριν από την ομάδα του Σκοτ. Ο Αμούνδσεν ονόμασε την βάση του στον Νότιο Πόλο Πόλχειμ, 'Σπίτι του Πόλου'. 
Επίσης μετονόμασε το Ανταρκτικό Οροπέδιο σε Οροπέδιο του Βασιλιά Χάακον Ζ'. Άφησαν μια μικρή σκηνή και γράμμα που δήλωνε το κατόρθωμά τους, για την περίπτωση που δεν επέστρεφαν ασφαλείς στο Φραμχέιμ.
Η μεγάλη εμπειρία του Αμούνδσεν, η προσεκτική προετοιμασία και η χρήση των καλύτερων σκύλων έλξης ελκήθρου που ήταν διαθέσιμοι (Γροιλανδικά χάσκυ) απέδωσαν. Επέστρεψαν στο Φραμχέιμ στις 25 Ιανουαρίου 1912 με ένδεκα σκύλους. Το ταξίδι είχε διαρκέσει 99 ημέρες, η απόσταση που διανύθηκε ήταν περίπου 1.860 μίλια.
Ο Αμούνδσεν εξαφανίστηκε στις 18 Ιουνίου 1928 ενώ πέταγε σε μια αποστολή διάσωσης Πιστεύεται πως το αεροπλάνο συνετρίβη σε ομίχλη στην Θάλασσα Μπάρεντς, και πως ο Αμούνδσεν σκοτώθηκε στην συντριβή, ή πέθανε λίγο μετά. Το σώμα του δεν βρέθηκε ποτέ.

Έμεινε στην ιστορία επειδή ηγήθηκε της  αποστολής στην Ανταρκτική το 1910-1912 η οποία ήταν η πρώτη που έφτασε στο Νότιο Πόλο.


Δευτέρα 28 Μαΐου 2012

Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Βάσκο ντα Γκάμα


Ο Βάσκο ντα Γκάμα (Vasco da Gama) ήταν μεγάλος  Πορτογάλος θαλασσοπόρος ο οποίος πρώτος συνέδεσε θαλάσσια την Ευρώπη  με την Ινδία πραγματοποιώντας τον περίπλου της Αφρικής.
Γεννήθηκε στο Σίνες της Πορτογαλίας το 1469 και ήταν απόγονος παλιάς οικογένειας ευγενών. 
 Το 1487 ο βασιλιάς της Πορτογαλίας Ιωάννης Β΄ του ανέθεσε εξερευνητική αποστολή που σαν σκοπό της είχε την ανακάλυψη θαλάσσιου δρόμου για την Ινδία κάνοντας τον περίπλου της Αφρικής.
Αυτό ήταν αναγκαίο γιατί οι μουσουλμάνοι πειρατές δυσκόλευαν τα εμπορικά ταξίδια στις ακτές της ανατολικής Αφρικής και στην Ερυθρά θάλασσα 
Το 1497 , στις 8 Ιουλίου, ο Βάσκο ντα Γκάμα απέπλευσε από την Λισσαβώνα με 4 πλοία και 169 άνδρες για πλήρωμα.Κάτω από την επίβλεψή του έμπειρου Ντιάζ εξοπλίστηκαν τα τέσσερα πλοία για το ταξίδι. Μια μικρή καραβέλα των 50 τόνων θα χρησίμευε για τις παράκτιες διαδρομές και αναγνωρίσεις , ενώ ένα ανεφοδιαστικό πλοίο 300 τόνων θα μετέφερε τρόφιμα για τρία χρόνια.Τα άλλα δύο πλοία που εντάχθηκαν στο στόλο αποτελούσαν ,κατά κάποιον τρόπο, μια καινοτομία : ήταν πιο γερά από τις καραβέλες ,τρικάταρτα με τετράγωνα πανιά. 
 Με ενδιάμεσους σταθμούς τα νησιά του Πράσινου ακρωτηρίου  και την Αγία Ελένη έφτασε στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στις 8 Νοεμβρίου. Οι δυσκολίες της αποστολής ήταν πολλές και μεγάλες, με σημαντικότερη την ασθένεια των ανδρών του από σκορβούτο , λόγω έλλειψης νωπής τροφής και λαχανικών. Τον Μάρτιο του 1498 έφτασε στην Μοζαμβίκη και στις 12 Απριλίου έφτασε στο Μαλίντι της σημερινής Κένυας . Από εκεί με την βοήθεια πλοηγού που του παραχώρησε ο τοπικός φύλαρχος ξεκίνησε για την Καλκούτα  της Ινδίας όπου έφτασε τον Μάιο του 1498.
 Το 1502 ξεκινά εκ νέου με 21 πλοία και ιδρύει τις βάσεις της Σουφάλας και της Μοζαμβίκης στην σημερινή Μοζαμβίκη.
 Το 1503 επέστρεψε στην πατρίδα του.
Η αναγνώριση για τον μεγάλο θαλασσοπόρο ήρθε 21 ολόκληρα χρόνια μετά και ενώ ήταν παραγκωνισμένος όλο αυτό το διάστημα. Ο νέος βασιλιάς της Πορτογαλίας Ιωάννης Γ΄ του απένειμε τον τίτλο του Αντιβασιλέα της Ινδίας το 1524. Τέσσερις μήνες μετά ο Βάσκο ντα Γκάμα πέθανε σε ηλικία 55 ετών.

Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Μάρκο Πόλο


Ο Μάρκο Πόλο ήταν Βενετός εξερευνητής .
Γεννήθηκε το 1254 στη Βενετία. Ήταν γιος του Νικολό Πόλο, γνωστού, πλούσιου εμπόρου, ο οποίος με τον αδελφό του Ματέο,έκανε συχνά εμπορικά ταξίδια στην ανατολική μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή. Εκείνη την εποχή οι κάτοικοι της Ευρώπης δεν ήξεραν σχεδόν τίποτε για την Άπω Ανατολή, μια περιοχή που συνδεόταν με παράξενες εξωτικές ιστορίες αλλά και με αμύθητα πλούτη.
Έτσι το 1271 οι αδελφοί Πόλο μαζί με το Μάρκο, ξεκινούν για ένα περιπετειώδες ταξίδι που θα διαρκούσε 24 χρόνια
Μερικά από τα μέρη που ταξίδεψε ο Μάρκο Πόλο με το θείο του και τον πατέρα του ήταν : το λιμάνι της Άκρας στην Ιερουσαλήμ και στην ίδια την Ιερουσαλήμ,στο λιμάνι της Λάιας , στον Καύκασο (Αραράτ), στη Βαγδάτη,στην έρημο Κόμπι . Το Αφγανιστάν και τέλος το Πεκίνο που ήταν η μεγαλύτερη αποκάλυψη γι αυτόν ,το μεγαλύτερο κατόρθωμά του .
Διασχίζοντας τη Μικρά Ασία, τη Μεσοποταμία, την Κεντρική Ασία, - κυρίως με άλογα και πλοία - μια απόσταση 16.000 χιλιομέτρων (32 φορές την απόσταση Αθήνας-Θεσσαλονίκης), φτάνουν μετά από 30 μήνες στο βασίλειο του Μεγάλου Χάνου των Μογγόλων, του αυτοκράτορα της Κίνας, Κουμπλάι Χαν.
Στα 17 χρόνια που ακολούθησαν ο Μάρκο Πόλο αποκτώντας την εμπιστοσύνη του Χαν, που τον διόρισε σύμβουλό του και τον έστειλε σε διάφορες αποστολές, ταξίδεψε σε διάφορα μέρη της Κίνας, γνωρίζοντας περιοχές που δεν είχε φθάσει ποτέ Ευρωπαίος.
 Το 1292, ο Μάρκο αναχώρησε για την Ευρώπη, σταματώντας στην Περσία για μια τελευταία αποστολή που του είχε αναθέσει ο Χαν.
Το 1295, εικοσιτέσσερα χρόνια μετά την αναχώρησή του, ο Μάρκο Πόλο επέστρεψε στη Βενετία. Εκείνη την εποχή η Ιταλία δεν υπήρχε ως χώρα και η πόλη της Βενετίας ήταν ένα ξεχωριστό κράτος. Όταν ξέσπασε πόλεμος ανάμεσα στη Βενετία και στη γειτονική πόλη-κράτος της Γένοβας, ο Μάρκο Πόλο συνελήφθη και φυλακίστηκε από τους Γενουάτες. Στη φυλακή διηγήθηκε τις περιπέτειές του στο συγκρατούμενό του συγγραφέα Ρουστιτσέλλο. Έτσι, η ιστορία του Μάρκο Πόλο, οι εμπειρίες και όλα τα θαυμαστά τα οποία έζησε στην Ασία, έγιναν βιβλίο.
Δυστυχώς είχε άδοξο τέλος διότι πέθανε στη φυλακή σε ηλικία 72 ετών .
Παρατηρητικός και εξαιρετικά έξυπνος ο Μάρκο Πόλο περιέγραψε στις διηγήσεις του και έκανε γνωστά τα ήθη και τα έθιμα, τα γνωρίσματα λαών εντελώς άγνωστων στη Δύση. Για εκατοντάδες χρόνια μετά, οι περιπέτειες του Μάρκο Πόλο ήταν οι μόνες πληροφορίες που είχαν οι Ευρωπαίοι για την Κίνα και την Άπω Ανατολή.
Σχεδόν 200 χρόνια μετά, ο Χριστόφορος Κολόμβος χρησιμοποίησε στοιχεία από το έργο του Μάρκο Πόλο για να υπολογίσει την απόσταση που θα έπρεπε να διασχίσει κανείς από τα δυτικά για να φτάσει στην Κίνα. 
 Παρόλο που είναι βέβαιο ότι δεν ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που έφθασε στην Κίνα (ο πατέρας του και ο θείος του είχαν ταξιδέψει εκεί νωρίτερα, χωρίς αυτόν), ήταν ο πρώτος που διηγήθηκε τις εντυπώσεις του (έμεινε στην ιστορία ως «ο άνθρωπος με τις χίλιες ιστορίες»).

Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Μαγγελάνος


O Φερδινάνδος Μαγγελάνος υπήρξε διάσημος Πορτογάλος θαλασσοπόρος. 
Ηγήθηκε της αποστολής εκείνης, που πέτυχε τον πρώτο περίπλου της Γης. 
   Σε ένα από τα ταξίδια του συνέλαβε το τολμηρό σχέδιο να ταξιδέψει προς τα  δυτικά με προορισμό τις Μαλούκες νήσους της Μαλαισίας .
 Όταν όμως επανήλθε στη Πορτογαλία το 151 για να καταστρώσει το σχέδιό του, ο Βασιλέας Μανουέλ Δ΄δε δέχτηκε να εγκρίνει τις οικονομικές απαιτήσεις του ταξιδιού , οπότε και αναζήτησε την ισπανική υπηκοότητα.


Το ταξίδι του εγκρίθηκε από το βασιλιά Κάρολο Ε΄της Ισπανίας ,που επιθυμούσε να μάθει αν τα νησιά Μαλούκες βρίσκονταν στο χώρο της Ισπανικής επιρροής.
  Από τα νησιά Μαλούκες προερχόταν το μεγαλύτερο μέρος των μπαχαρικών που προοριζόταν για το ευρωπαϊκό εμπόριο.
  Έτσι έγινε ο Μαγγελάνος ο δεύτερος μετά τον Κολόμβο, μεγάλος θαλασσοπόρος, τον οποίο «έχασαν» οι Πορτογάλοι και αξιοποίησαν οι Ισπανοί για τις εξερευνήσεις των θαλασσών. 
Η αποστολή ξεκίνησε στις 20 Σεπτεμβρίου του 1519  με πέντε (5) πλοία : το Τρινιδάδ, το Σαν Αντόνιο, το Βιτόρια ,το Σαντιάγο ,το Κονθεπθιόν και συνολικό πλήρωμα 265 άνδρες.
  Από την Ισπανία έφτασε στις Κανάριες νήσους, πέρασε στα ανοιχτά του Πράσινου Ακρωτηρίου , έφτασε στις ακτές της Βραζιλίας και μετά της Αργεντινής και έφτασε μέχρι το Ρίο ντε λα Πλάτα.
 Πέρασε από τη Γη του Πυρός -από τον πορθμό που αργότερα πήρε το όνομά του: τον πορθμό του Μαγγελάνου- και έφτασε σε έναν μεγάλο ωκεανό που του φάνηκε πολύ ήσυχος «mar pacifico» όπως είπε κι ο ίδιος ...γι αυτό τον ονόμασε Ειρηνικό ωκεανό.
  Έφτασε στα νησιά Γκουάμ , από εκεί πήγε στις Φιλιππίνες και έφτασε στα νησιά Μαλούκες.
Σκοτώθηκε από ιθαγενείς στρατιώτες του φύλαρχου Λάπου Λάπου στη μάχη του Μακτάν στις Φιλιππίνες .


Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Τζέιμς Κουκ



Ο Τζέιμς Κουκ , ήταν Βρετανός θαλασσοπόρος και εξερευνητής. 
Ήταν γιος Σκωτσέζου αγρότη και μεγάλωσε σε  φάρμα.
Έκανε τρία εξερευνητικά ταξίδια για λογαριασμό της Μεγάλης Βρετανίας και έπλευσε δύο φορές τον γύρο του κόσμου. Ήταν ο πρώτος Βρετανός καπετάνιος που έκανε τον περίπλου της Γης με ένα μοναδικό σκάφος
Ήταν επίσης ο πρώτος που σταμάτησε το σκορβούτο ρυθμίζοντας τη δίαιτα του πληρώματός του με την προληπτική λήψη κίτρου και ξινολάχανου.
Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους θαλασσοπόρους παγκοσμίως.
Σκοπός του ταξιδιού ήταν να κάνει χαρτογραφικές εργασίες  κι αστρονομικές παρατηρήσεις.
Τον συνόδεψαν αστρονόμοι για να παρατηρήσουν τον πλανήτη Αφροδίτη κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
   Οι μυστικές εντολές ωστόσο του Κουκ περιελάμβαναν την ανακάλυψη των άγνωστων περιοχών του νότιου ημισφαιρίου,  για τις οποίες οι αρχαίοι γεωγράφοι πίστευαν πως κρατούν τον κόσμο σε ισορροπία δρώντας ως αντίβαρο της ξηράς του βόρειου ημισφαιρίου.
 Οποιαδήποτε τέτοια ανακάλυψη θα ήταν οικονομικά και εμπορικά σημαντική. 
Ανώφελα αναζήτησε σε αυτό το ταξίδι τις άγνωστες επικράτειες ο Κουκ και πείστηκε πως τέτοια μεγάλη άγνωστη ήπειρος δεν υπήρχε. 
Αυτό έγινε γιατί στον περίπλου της Ανταρκτικής , ο πάγος που περιέβαλλε την ήπειρο τον εμπόδισε να δει την ξηρά και επιστρέφοντας ανέφερε ότι δεν υπήρχε καμία ήπειρος σε αυτό το γεωγραφικό πλάτος. 
Έκτοτε η ύπαρξη της Ανταρκτικής έμεινε αναπόδεικτη έως το 1840.

Τον Οκτώβριο του 1769 έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που αποβιβάστηκε στη Ν.Ζηλανδία . Επίσης ταξίδεψε στην Ταϊτή, στην Ανταρκτική, στη Χαβάη, στοΒανκούβερ της Βρετανικής Κολούμπια.

Έμεινε στην ιστορία επειδή πέρασε  μέσω του  Βερίγγειου πορθμού κι εισήλθε στον Αρκτικό ωκεανό.  
 Έτσι ανακάλυψε δίοδο επικοινωνίας μεταξύ Ειρηνικού και Ατλαντικού ωκεανού  .

Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Πυθέας


 Ο Πυθέας από τη Μασσαλία ήταν γεωμέτρης , μαθηματικός και αστρονόμος. Επίσης ήταν ναυτικός και γεωγράφος.Έγινε γνωστός για το εξερευνητικό του ταξίδι στο βόρειο ωκεανό.
Το 331 π.Χ. προσελήφθη από τους εμπόρους της Μασσαλίας για να ενισχύσει το εμπόριο του κασσίτερου, ανακαλύπτοντας νέους εμπορικούς δρόμους, ανταγωνιστικούς σ΄ εκείνους των Φοινίκων, οι οποίοι μονοπωλούσαν τον Ατλαντικό.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις και τους υπολογισμούς του Πυθέα, όσο κατευθυνόταν κάποιος προς το Βορρά τόσο μεγαλύτερες γίνονταν οι μέρες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Υποστήριξε λοιπόν ότι σε κάποιο πολύ βόρειο σημείο της γης - αγνοώντας την ύπαρξη των πόλων- ο ήλιος, για κάποιες μέρες του χρόνου, δε θα έδυε καθόλου. Και ξεκίνησε να το αποδείξει.
  Στόχος του ταξιδιού του λοιπόν ήταν να βρει δίοδο προς τον Εύξεινο πόντο.
Για το ταξίδι του χρησιμοποίησε δύο πεντήκορους , οι οποίες ήταν ποία των Μασσαλιωτών  και της ανοιχτής θάλασσας. Μαζί του είχε συνολικά 130 άτομα, 50 κωπηλάτες και 80 πολεμιστές. 
Τα εφόδια που είχαν πάρει μαζί τους ήταν ρούχα , ανταλλακτικά  για την επισκευή των πλοίων, τροφές (σιτάρι ,παστά ψάρια, λάδι , ελιές κριθάρι κ.ά.)
  Ξεκίνησαν το ταξίδι 1η Φεβρουαρίου 331 π.χ. 
Οι Μασσαλιώτες τον συνόδευσαν ως τις «Ηράκλειες στήλες» διότι υπήρχε ο φόβος επίθεσης από τους Καρχηδόνιους.


Ο Πυθέας όχι μόνο ολοκλήρωσε με επιτυχία την αποστολή του, αλλά έκανε το γύρο της Βρετανίας κι έφτασε μέχρι τη Σκανδιναβική Χερσόνησο. Πέρασε από :Αγγλία , Ολλανδία, Βέλγιο, Γερμανία, Δανία, Νορβηγία , Αρκτικός κύκλος, Νήσους Φαρόες, Ισλανδία ,Γροιλανδία , Β.πόλο.
Στην πραγματεία του Περί Ωκεανού, ο αρχαίος γεωγράφος αναφέρεται σ΄ ένα νησί όπου ο ήλιος παραμένει ψηλά στον ορίζοντα ολόκληρο το εικοσιτετράωρο, περίπου έξι μέρες ταξίδι από το βορειότερο άκρο της σημερινής Σκωτίας. Ο τόπος αυτός ήταν γνωστός ως Θούλη, υπερβόρεια μυθική χώρα για τους Έλληνες. Σύμφωνα με τους σημερινούς ερευνητές, πρόκειται είτε για την Ισλανδία είτε για κάποιο από τα νησιά του Αρκτικού Κύκλου, τις Φαρόες ή τα νησιά Σέτλαντ.
  Τέλη Ιουνίου του330 π.Χ. ξεκίνησαν το ταξίδι της επιστροφής από τον ίδιο δρόμο.
Όταν έφτασαν στη Μασσαλία ο κόσμος τον κριτίκαρε διότο το ταξίδι αυτό στοίχισε πολλά χρήματα χωρίς να πετύχει το στόχο του.
 Μετά τις επικρίσεις αυτές κλείστηκε στο σπίτι του κι έγραψε τα βιβλία :«ο Ωκεανός»,
«Γης περίοδος», «Πυθέος περίπλους» 
Λέγεται πως το ταξίδι του το χρηματοδότησε ο Μέγας Αλέξανδρος.
  Απέδειξε πως 

  • η Ευρώπη μέχρι τη Βαλτική βρέχεται γύρω γύρω από θάλασσα
  • ότι η Βρετανία είναι νησί- μάλιστα μέτρησε την περίμετρό της και το αποτέλεσμα απέχει 2,5% από την πραγματική.
  • η μέτρηση του  γεωγραφικού πλάτους ενός τόπου
  •   Σημαντική θεωρείται και η κατασκευή της Διόπτρας, δικής τους έμπνευσης με την οποία πραγματοποιούσε νυχτερινές και ημερήσιες ουράνιες σκοπεύσεις.

Χαρακτηριστικά είναι όσα έγραψε ένας σύγχρονος συγγραφέας: "Αν καταρτίσουμε ένα κατάλογο από πέντε - έξη εξερευνητές που έκαναν τα πιο πολλά για ν' ανακαλύψουν τα μυστήρια στη γύρω φύση, τότε ο Πυθέας με το Μαγγελάνο και τον Κούκ ασφαλώς θα πρέπει να βρίσκονται σ' αυτόν".

Σάββατο 26 Μαΐου 2012

Εξερευνητές και θαλασσοπόροι : Ιάσονας


Ο Ιάσωνας ήταν ο γιος  του Αίσονα που ήταν νόμιμος βασιλιάς της Ιωλκού και εκδιώχθηκε από τον ετεροθαλή αδελφό του, τον Πελία. Μεγάλωσε στο Πήλιο κοντά στον Κένταυρο Χείρωνα ,για να σωθεί από το θείο του κι όταν ενηλικιώθηκε επέστρεψε για να διεκδικήσει το θρόνο που του ανήκε.
  Ο Πελίας συμφώνησε να του παραδώσει το θρόνο αν κατάφερνε να φέρει πίσω το «χρυσόμαλλο δέρας »
 Οι επιφανέστεροι των αρχαίων ηρώων, οι Αργοναύτες, συνεργάστηκαν στην Αργοναυτική Εκστρατεία, την πρώτη καθαρά εξερευνητική αποστολή, έχοντας σαν αφορμή την αναζήτηση του Χρυσόμαλλου Δέρατος.
Οι σύγχρονοι ερμηνευτές αποδίδουν το σκοπό αυτής της εκστρατείας στο κυνήγι του χρυσού, που υπήρχε στα ποτάμια της Κολχίδος, και των πολύτιμων μετάλλων που αφθονούσαν στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.
 Ήταν επίσης η πρώτη προσπάθεια για την επέκταση των Ελληνικών φυλών στο Βόρειο Αιγαίο και στον Εύξεινο Πόντο.